COVID-19 sürecinin başlangıcından bu yana 2 yıl geçti ve bu 2 yıllık sürecin sonunda sadece BT ve diğer birçok sektörde çalışanlar iş yerleri ile olan ilişkilerini daha yoğun bir şekilde gözden geçirme eğilimindeler. Pandeminin ilk yılında BT sektörü uzaktan çalışmaya en hızlı adapte olan sektörlerden birisi oldu. Bu sayede BT alanında çalışan firmalar çevrimiçi hizmetlere artan talebin ve hizmetlerin kesintiye uğramadan karşılanmasında çok iyi bir performans sergilediler. Ancak, bu süreç uzadıkça BT sektörü uzaktan çalışma ve artan talebin neden olduğu sorunlar ile yüzleşmek zorunda kalıyor. Bu sorunlardan en yıkıcı etki yaratma potansiyeli olan ise 2022 yılında da artarak devam edeceği ön görülen istifalardır.
ABD İşgücü İstatistikleri Ofisinin verilerine göre 2021’in 2. yarısında işten ayrılanların sayısı ABD’de 20 milyona ulaştı, sadece Ekim ayında 4.9 milyon kişi işinden ayrıldı. Harvard Business Review’ın 4000 şirket ve 9 milyon çalışan kaydını değerlendirdiği çalışmaya göre, işinden ayrılanların büyük bir kısmını sağlık ve teknoloji sektörü çalışanları oluşturuyor. COVID sürecinde en ön saflarda yer alan sağlık çalışanlarının oldukça yıpratıcı bu süreçte işlerinden ayrılmak istemeleri bir sürpriz olmayabilir. Ancak, BT sektöründe çalışan beyaz yakalı personelin işlerinden ayrılmalarının nedenlerini ve yeni işverenlerinden beklentilerini BT şirketlerinin çok iyi analiz edebilmeleri gerekir.
Haystack tarafından 2021 yılı içinde yapılan bir ankete göre yazılım geliştirme profesyonellerinin %81’i tükenmişlik sendromundan muzdarip olduklarını ve bu süreçte tükenmişlik hissinin daha da kötü birhal aldığını ortaya koyuyor. Aynı araştırmada, tükenmişlik sendromu yaşayanların sayısındaki yükselişin artan iş yükü ile ilişkili olduğuna da yer veriliyor. Pandemi ile birlikte BT hizmetlerine olan talebin artması BT sektöründe artan iş yükünü de beraberinde getirdi. BT şirketleri özellikle ekip organizasyonu, ekip içi ve ekipler arası iletişim, paydaşların etkin bir şekilde yönetilmesi gibi uzaktan çalışmanın tetiklediği sorunlar ile boğuşmak zorunda kaldılar. BT şirketleri dışarıdan bakıldığında bu koşullara rağmen performanslarını arttırarak ihtiyaçlara başarılı bir şekilde cevap verebildiler. Ancak, ortaya çıkan yeni araştırmalar madalyonun diğer yüzü hakkında da önemli bilgiler sunuyor. BT profesyonelleri, 2 yılın sonunda sağlık sektöründekine benzer bir sendrom ile karşı karşıyalar. Bu durum, BT profesyonellerinin artan iş yükü ve tükenmişlik sendromundan kurtulmak için yeni iş arayışlarını 2022 yılında arttırarak devam ettireceklerini göstermektedir.
BT alanında faaliyet gösteren şirketler zaman kaybetmeden, uzaktan çalışma ile daha da zor bir hal alan, etkin iş planlaması ve iletişim gibi sorunları çözmek için hızlı adımlar atmalıdır. İşten ayrılma dalgasının diğer bir nedeni olarak çalışanların iş hayatı – özel hayat arasındaki dengenin sağlanması ile ilgili artan talepleri ve değişen yaklaşımları gösterilmektedir. BT ihtiyaçları artan sektörler, küçük işletmeler ve bireysel girişimciler özellikle yazılım geliştirme hizmetlerini artan oranda bir şirket çatısı altında çalışmayan bağımsız (freelance) BT profesyonellerinden tedarik etme çabasındalar. Bu eğilim, önemli iş fırsatları barındıran ve hacmi gün geçtikçe artan bir alanın yükselişini de hızlandırmıştır. Artan iş yükü ve tükenmişlik sendromundan yorulan BT profesyonelleri bu alana yönelerek, iş hayatı – özel hayat dengesini kendi inisiyatiflerinde yönetebilecekleri freelance çalışma modeline yönelmektedir. Freelance hizmetler aracısız sunulan hizmetler olduğu için maddi anlamında da cazip fırsatlar sunmaktadır. Yurt dışı kaynaklı freelance talepler, döviz getirisi sağlamaları açısından BT profesyonelleri arasında oldukça rağbet görmektedir. Bu bağlamda, BT şirketlerinin iş hayatı-özel hayat dengesini gözetecek çalışma koşullarını oluşturma noktasında aksiyona geçmeleri kaçınılmaz hale gelmiştir. BT profesyonellerinin iş değiştirme motivasyonları ile ilgili ABD’de ve Türkiye’de yapılananketler, birbiri ile uyumlu bir şekilde, BT alanında çalışanlardan iş değiştirmeyi düşüneneler (%23) içinde “Daha iyi maaş beklentisi” nedeni ile iş değiştirmek isteyenlerin oranının %50 civarında olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye BT iş gücü piyasasındaki rekabette bankacılık, telekomünikasyon ve e- ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren ve asıl faaliyet alanları BT hizmetlerinin üretimi olmayan şirketlerin BT profesyonellerine önerdikleri maddi olanaklar nedeni ile BT profesyonelleri nezdinde oldukça revaçta olduklarını söyleyebiliriz. Bu durum, orta ve küçük ölçekli BT ürün ve hizmet şirketlerini iş gücü anlamında oldukça zorlamakla birlikte, bu şirketler için daha yüksek katma değerli ve mümkün ise ihracata yönelik hizmetler ve yazılımlara odaklanma, kullanılan teknik ve teknolojilerin iyileştirilmesi, müşteri ve ürün konsolidasyonun sağlanması noktalarında yeni fırsatlar da sunmaktadır. İş değiştirmeyi düşünen BT profesyonelleri için “Daha iyi maaş beklentisi” ilk sırada yer alırken, “Daha tutkulu olduğum bir iş yapmak istiyorum”, “Şu anda çalıştığım kurumdaki çalışma koşulları yetersiz”, “Uzaktan çalışmak istiyorum” ve “Kendi işimi yapmak istiyorum” diğer dört iş değiştirme motivasyonu arasında yer alıyor.
2022 yılının BT şirketleri açısından işten ayrılma oranlarının yükseleceği ve buna bağlı olarak doğrudan ve dolaylı iş gücü maliyetlerin ve iş gücü yetenek havuzunun çok dikkatli yönetilmesi gereken zorlu bir yıl olacağı öngörülmektedir. BT şirketleri, bu zorluklardan kaynaklanan tehditleri göz ardı etmeden organizasyonel olarak daha etkin olma, çalışma koşullarını iyileştirerek revize etme, daha yüksek katma değerleri ürünler ve hizmetler üretme gibi alanlara odaklanarak yeni fırsatları kollamalıdır.
